Söyleşi: Niram Ferretti
L'Informale: Rus tarihinin en önemli hocalarından biri olan rahmetli babanız Vladimir Putin'in Ukrayna'ya karşı yürüttüğü saldırganlığa şaşırır mıydı?
Daniel Pipes: Kariyeri Rus saldırganlığının tehlikesi uyarısına odaklanmış biri olarak babamın Putin'i yanlış anladığını söylemeliyim. 2011'de, "NATO özellikle Rus tehdidine karşı kuruldu. Rus tehdidi yok. ... O yüzden NATO'yu feshetmeyi düşünmenin zamanı geldi" dedi.
L'Informale: "Putin'in kavgacılığının arkasındaki adam" olarak adlandırılan Sergey Karaganov, "Tarihte büyük bir olayın parçası olduğumuzu hissediyoruz ve bu sadece Ukrayna'daki savaşla ilgili değil, bu İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra yaratılan uluslararası sistemin nihai çöküşüyle ilgilidir" dedi. Aynı zamanda Rusya'nın "Batı ile savaşta" olduğunu belirtti. Bu konudaki düşünceleriniz?
Daniel Pipes: Asırlık Avrasyacı düşünce okulu Putin'in hayal gücünü ele geçirmiş ve hırslarını ateşlemiş görünüyor. Evet, Rusya Batı ile savaş halinde olmak istiyorsa, bu savaş olacak. Ancak her şey böyle yıkıcı bir fikir olmadan daha iyi olurdu.
L'Informale: Ukrayna'nın Rusya'ya direnişi Birleşik Devletler ve müttefiklerinin askeri ve ekonomik yardımına bağlı. Biden yönetiminin Ukrayna'ya yönelik politikasını değerlendirir misiniz?
Daniel Pipes: Oldukça iyi. Daha iyi hazırlık yapılabilirdi ve silahlar daha hızlı gidebilirdi ama yönetim temeldeki konuları doğru düşündü ve gerekli liderliği sağladı. Zamanla politika ve eylemler daha da gelişiyor.
L'Informale: Putin Ukrayna'ya karşı savaşını NATO'nun Orta Avrupa'daki genişlemesinin Rusya'nın güvenliğini tehdit ettiği söylemi ile meşrulaştırıyor ve bazı Batılı politik analistler (örneğin, John Mearsheimer) bu argümanı destekliyorlar. Sizin yorumunuz?
Daniel Pipes: Batı'da özellikle sağ kanatta Putin'e yönelik gizli bir özeleştiri ve sempati duygusu var, ancak şu ana kadar politik bir önemi olmadı ve önemsiz kalmaya devam etmesini bekliyorum. Bu arada, genel olarak Sol'un Ukrayna krizine Sağ'dan daha doğru yanıt vermesine şaşırdım.
L'Informale: Bu savaş daha çok Ukrayna için mi, Batı için mi, yoksa Rusya için mi gözyaşı ile bitecek?
Daniel Pipes: Rusya. Rusya askerleri savaş alanında ne kadar başarılı olursa olsun, iç siyasi destek ne olursa olsun, Pekin ve diğerleri ne kadar yardımsever davranırsa davransın, kriz Rusya için trajediyle sonuçlanacak. Ukrayna'nın işgali Saddam Hüseyin'in 1990'daki Kuveyt'i işgaline benziyor. Her ikisi de saldırgana kurbandan daha fazla zarar veriyor.
L'Informale: 24 Şubat'tan beri İsrail'in Rusya'ya yönelik tutumu, esasen Rusya'nın Suriye'deki İran ve Hizbullah hedeflerine yönelik İsrail saldırılarına müdahale etmesini istememesinden dolayı temkinli. Bu temkinliliğe rağmen, Moskova'nın İsrail'e karşı düşmanca bir tutumu var (örneğin, Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelensky'e atıfta bulunarak en kötü Yahudi karşıtlarının Yahudiler olduğunu ve Hitler'in Yahudi soyundan geldiğini söyledi.) İsrail'in bu temkinliliği işe yarıyor mu?
Daniel Pipes: Bildiğim kadarıyla, Rusya'nın İsrail'e yönelik tüm çirkin tepkileri sözle sınırlı, bir eylem barındırmıyor. Bu Kremlin'in bu noktada memnuniyetsizliğini yeni bir düşman yaratmadan homurdanmasına izin veriyor ki, bu noktada kesinlikle yeni bir düşman istemiyor. O yüzden, evet, İsrail'in temkinliliği işe yaradı.
L'Informale: Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan İsveç ve Finlandiya'nın birliğe kabul edilmesi nedeniyle NATO'ya şantaj yaptı. Bu Erdoğan ve ülkesi için akıllıca bir hareket mi?
Daniel Pipes: Hayır, hiç de değil. İsveç hükümeti parlamentodaki bir Kürt milletvekilinin eline bakıyor, o yüzden Erdoğan'a razı olmayacak, Finlandiya ise esasen alakasız. Erdoğan'ın aptalca oyunu NATO üyelerini daha da sinirlendirdi ve Türkiye'nin sadece ismen bir müttefik olduğu yolundaki mevcut algıyı doğruladı.
L'Informale: Siz 2009'dan beri Türkiye'nin NATO'dan çıkarılması için çağrıda bulunuyorsunuz, bu şimdi daha mümkün gibi mi görünüyor?
Daniel Pipes: Hayır. ABD Savunma Bakanlığı ile başlayarak NATO'nun orduları eski güzel günlerin geri geleceğini ve Türkiye'nin gerçek bir müttefik olarak geri döneceğini umuyor. Dahası, Türkiye'yi NATO'dan çıkarmak oybirliği gerektiriyor ki, bunun olması çok zor. Türkiye hariç bir NATO 2.0 kurmak çok daha kolay olurdu, bu yüzden yeni bir birliğin oluşturulmasını tavsiye ediyorum.
L'Informale: Orta Doğu devletleri Rus işgalini pek kınamadılar. Neden?
Daniel Pipes: Resmi düzeyde 13 Orta Doğu hükümeti 2 Mart'ta BM Genel Kurulu'nun Rusya'yı kınayan kararını destekledi. Bir üye (Suriye) ret oyu verdi, 3 üye ülke (Cezayir, İran, Irak) çekimser kaldı ve 1 üye ülke (Fas) oy vermedi. Ancak Ukrayna krizi gübre, tahıl, gaz ve turizm kıtlığına dönüştüğü için bu ani tepkinin kalıcı bir önemi kalmadı. Çoğu Orta Doğu devleti ahlaki nedenler ya da uzun vadeli çıkarlardan ziyade zarar görmekten uzak durmayı tercih ediyorlar.