Tunus'ta Belirsiz Çarpışma

Tunus'un güçlü adamı, 74 yaşındaki Zeynel Abidin Bin Ali'nin, iktidarının 23. yılında ani ve henüz açıklanamayan bir etkiyle ülkeden kaçması, Ortadoğu ve Müslüman dünyası için potansiyel içeriklere sahiptir. Bir Mısırlı yorumcunun not ettiği gibi, "Her Arap lideri Tunus'u korkuyla izliyor. Her Arap yurttaşı da Tunus'u umut ve dayanışmayla izliyor." Ben ise her iki duyguyla izliyorum.

Tunus'lu Zeynel Abidin Bin Ali (solda) iki komşusuyla, Libya'dan Muammer Kaddafi (ortada) ve Cezayir'den Abdülaziz Buteflika .

1970'lerin ortasına kadar, bağımsızlığın ilk döneminde, Arapça konuşan ülkelerin hükümetleri sıklıkla memnuniyetsiz albayların başkente akışlarıyla devriliyordu, başkanlık karargahları ve radyo istasyonları ele geçiriliyor, sonra da yeni rejim ilan ediliyordu. Suriyeliler yalnız 1949'da 3 askeri darbeye dayandılar.

Zaman içinde, rejimler kendilerini nasıl koruyacaklarını, istihbarat servislerini örtüştürerek, aile ve kabile üyelerinin güveniyle, baskı ve diğer mekanizmalarla öğrendiler. Gözakıyla, steril istikrar dört on yılda takip etti. Nadir istisnalarla (2003'de Irak'ta, Gazze'de 2007'de), rejimler yerinden edildi; hatta daha da nadir olarak (1985'te Sudan'da) sivil muhalefet kayda değer bir role sahip oldu.

Önce, Arap dünyasının dikkatine odaklanan konu seçimiyle ve sonra internetle, El Cezire girdi. Ötesinde masrafsız, detaylı ve güncel enformasyonuyla, internet aynı zamanda eşi görülmemiş sırları sağladı (geçtiğimiz ABD diplomatik belgelerinin WikiLeaks dökümü) hatta ( Facebook ve Twitter üzerinden) fikirlerle bağlantı kurdu. Bu yeni güçler Aralık'ta Tunus'ta intifada yaratmak ve değişmez diktatörü kovmak için birleşti.

Eğer birisi iktidarda , onların donuk, zalim ve aç gözlü efendilerine yüceltirse, birisi aynı zamanda dehşetle bu ayaklanmanın İslamcı içeriklerine bakmaktadır.

Tanklar ve askerler Tunus caddelerini dağıtmaktadır.

İlk endişe Tunus'un kendisinden söz etmektedir. Hataları için, Bin Ali İslamcılığa karşı korkusuzca durmuştur, sadece teröristlerle değil ancak aynı zamanda (bir parça 2002'den önceki Türkiye gibi) okullardaki ve televizyon stüdyolarındaki ılıman cihadçılarla da savaşmıştır. Eski bir içişleri bakanı, ne var ki, İslamcılar'ı vaat ettikleri ideolojiden daha suçlu olarak tahmin ettiğini görmüştür. Alternatif İslami bakışa izin vermemesi, şimdi büyük bir hata olduğunu kanıtlamıştır.

Tunuslu İslamcılar Bin Ali'nin devrilmesinde minimal bir role sahip olmuşlardır ancak kesinlikle fırsatı kendileri için istismar ederek karıştırmaktadırlar. Gerçekten de, Tunus'un ana İslamcı lider örgütü Ennahda, ülkeye ilk dönüşünü 1989'dan beri ilan etmiştir. 77 yaşındaki geçici başkan Fuad Mebaza, iktidarını sürdürmek için anlayış ve siyasal güvenilirliğe sahip olabilecek midir? Ordu iktidarda eski muhafızlığını koruyabilecek midir? Ilımlı güçler İslamcı dalganın saptırmasına karşı uyum ve vizyon gösterebilecek midir?

İkinci endişe yanıbaşındaki Avrupa'yı konu etmekte, zaten İslamcı tehditle derinlemesine rekabet edememektedir. Ennahda iktidarı alarak, sonra ağlarını genişleterek, fon sağlar mı ya da belki yanıbaşındaki Avrupa'daki müttefiklerinden silahı kaçakçılıkla elde eder, orada var olan sorunları alevlendirir.

Raşid Gannuşi, Tunus'un ana İslamcı örgütü Ennahda'nın başı.

Üçüncü ve en büyük endişe, Arapça konuşan diğer Arap ülkeleri üzerinde olası bir domino etkisidir. Bu hızlı, kolay görünen ve göreli kansız darbe küresel olarak İslamcılar'a kendi tiranlarını süpürüp atmak için ilham vermektedir. Tüm dört Kuzey Afrika sahil ülkesi- Fas, Cezayir, Libya ve Mısır- bu tanıma uymaktadır, doğuya doğru Suriye, Ürdün ve Yemen'de tanıma uymaktadır. Bu, Bin Ali'nin sığındığı Suudi Arabistan'ı da içermektedir. Pakistan da şablona uyabilir. Karizmatik bir lidere, caddelerdeki milyonlara ve bir yılın tüm çabalarına bedel olan 1978-79'daki İran devrimiyle çelişerek, Tunus'taki olaylar hızla yayılmakta ve daha kapsamlı, tekrar üretilebilir durumdadır.

Franklin D. Roosevelt'in Latin Amerika'daki bir diktatör için söylediği iddia edilen sözdeki gibi, "O bir piçtir ama bizim piçimizdir" düsturu Bin Ali ve pek çok güçlü Arap liderine uygulanmakta, ABD hükümet politikası, görünen kargaşayı terketmektedir. Barak Obama'nın olaydan sonraki belirsiz deklarasyonu "Tunus halkının cesaret ve haysiyeti"ni alkışlaması, diğer piçlere bir uyarı olarak sınıflandırmasıyla okunabilir ya da daha iyi olarak, geç yüzeyde, beceriksiz olayların asla tanınmayacağı anlamında da.

Washington'un çözümlediği seçeneklerdeki gibi, yönetimi iki politikayı adapte etmesi için uyarıyorum. İlk olarak, 2003'te George W. Bush tarafından başlatılan demokratikleşme için çabalar yenilenmeli, ancak kusurlu uygulamasının İslamcılar'ın yanlışlıkla iktidarı kazandırdığını tanıyarak, bu sefer dikkatli, istihbari ve mütevazi olunmalıdır. İkinci olarak, İslamcılar'ın uygar dünyadaki en büyük tehdit olduğu ve Tunus'takileri de dahil ederek, müttefiklerimizle birlikte durduğuna odaklanılmalı, felaketle savaşılmalıdır.