İslam'ın iki kutsal şehri Mekke ve Medine'nin 18.nci yüzyılda İslami öğretinin yayılmasındaki önemli rolü üzerine. In the Path of God: Islam and Political Power (Tanrı'nın İzinde: İslam ve Siyasi İktidar), (1983), s. 66-67.
Her iki şehirde uzun zaman boyunca dini düşüncelere sahne olmuştu, ama onları entelektüel anlamda seçkin yapan 17.nci yüzyılda Hadis-i Şerifleri yeniden gözden geçirme çabaları oldu. Bilim adamları temel Şeriat belgelerini toplumu İslami olmayan uygulamalardan arındırma niyetiyle yeniden incelediler. Protestan Reform hareketinde olduğu gibi, eski kararları gözden geçirmenin doğruluğu savı bazı yönlerden bu incelemenin spesifik içeriğinden çok daha önemliydi. Bazı alimler (Martin Luther gibi) son derece tutucu niyete sahip olmalarına rağmen, eylemleri İslami kayıtları yeniden incelenmek ve yeni sonuçlar çıkartmak isteyen diğerlerinin önünü açmak gibi köktenci bir etkiye sahipti. Mekke ve Medine'deki alimlerin çabaları hac aracılığı ile, her yıl hacıların Hicaz'dan yeni fikirleri getirmesiyle bütün İslam aleminde bilinir oldu.
Bu alimlerin öğrencileri olan bazı önemli şahsiyetler şunlardır: (1) Kahire'de eğitim gören ve Usman dan Fodio'ya yeni fikirleri öğreten Jabril ibn Umar, Usman dan Fodio 1804'de güney Nijerya'da bölgeyi onlarca yıl sarsacak Fulani cihatlarını başlattı . (2) Muhammed bin Abdülvahhab uzun yıllar boyunca Mekke'de öğrenim gördü ve daha sonra kendi adını taşıyan, belki de bugüne kadar siyasi olarak tek başarılı aşırı köktendinci Vahhabilik hareketini kurdu. 1744'de Vahhabilere Arap siyasetinde sürekli bir yer temin eden aşiret lideri Muhammet bin Suud ile bir ittifak oluşturdu. Karşılığında, Vahhabiler diğer köktendincileri etkilediler; örneğin 1812'de bir Fas sultanı Mekke'ye Vahhabi adetlerini öğrenmek için bir delegasyon gönderdi. (3) Faslı alim Ahmet bin İdris Mekke'de öğrenim gördü ve daha sonra Mekke'nin güneyindeki Asir bölgesinde din adamları tarafından yönetilen bağımsız bir devlet kurdu. (4) Hindistan'ın olağanüstü büyük İslam düşünürü Shah Waliullah 18.nci yüzyılda Hicaz'da eğitim gördü. (5) Bengal'de köktendinci bir hareket olarak ortaya çıkan Fara'idiya'nın kurucusu Shariat Allah, Bengal'e dönmeden ve köktenci amaçları kışkırtmadan önce 20 yıl boyunca Mekke'de öğrenim gördü. (6) Abd ar-Ra'uf as-Sinkili, Endonezya dönüp yeni Sufi tarikatını yaymadan önce 19 yıl Arabistan'da eğitim aldı. (7) Abd as-Samad al-Palimbani da Endonezya'ya dönüp bir tarikatı yaymadan önce Mekke'de eğitim gördü ve verdi. (8) Mekke'den dönen üç alim Sumatra'da Padri hareketini kurarak çok daha katı yasalar için çağrıda bulundular. (9) Çin'in Kansu bölgesinde Ma Ming-hsin daha sonra Çinli otoritelere karşı bir ayaklanmayı kışkırtacakYeni Öğretileri kurmadan önce Arap yarımadasında eğitim aldı.
