İŞİD Çöküyor

Tahmin ediyorum ki, Suriye ve Irak'ta konumlanan İŞİD devleti ortaya çıktığı kadar hızlı bir şekilde çökecek. Gerçekten de, riski göze alıp söyleyeceğim; İŞİD'in 2016 sonu itibarıyla yok olacağını bekliyorum.

İslam Devletinin (İŞİD veya DAEŞ olarak biliniyor) yok olacağı öngörülebilir çünkü tüm totaliter devletler eninde sonunda üç temel nedenden dolayı ortadan kalkarlar: hayal kırıklığına uğrayan kadrolar, yönetilenlerin mağduriyeti ve dış düşmanların sayısının artması. Bütün bu sorunlar İkinci Dünya Savaşı'nın faşist devletleri kadar Sovyet bloğunu da etkilemiştir.

İŞİD hızla çökecek çünkü bu sorunların çok daha ileri derecedeki biçimlerine maruz kalıyor.

Hayal kırıklığına uğrayan kadrolar: Silah altına aldığı askerlerine yeryüzünde cenneti vaat eden İŞİD'in tam tersine cennetten ziyade cehenneme yakınlaşması pek çok yeni askerin kaçmasına ve diğer pek çoğunun ise kaçmak istemesine neden oluyor. Artan sayıdaki İŞİD savaşçılarının gruba sadakatleri yok, sadece para için ya da korkudan gruba hizmet ediyorlar. Bunun nedenleri kötü gıda kadar sıradan ve kötü teoloji kadar abartı olabilir ama İŞİD üyelerinin saflarından gelen ortak tema ağır hayal kırıklığı yaşandığı. Radikal ideolojilere bağlılık zaman içinde pişmanlığa dönüşür; uyuşturucu ile sersemletilen savaşçılar bitkisel bir hayat yaşamaya başlarlar.

Yönetilenlerin mağduriyeti: İŞİD, neredeyse Britanya kadar büyük bir coğrafyada iktidarı altında yaşayan milyonlarca talihsiz insanı eziyor. Küçük bir grup sistemin nimetlerinden yararlansa da, büyük bir çoğunluk İŞİD'in hakimiyetini karakterize eden dar kafalı engellemeler, yoksullaşma, keyfi kurallar, acımasızlık ve sadizmden mustarip. Bu insanlar bir fırsat doğduğunda isyan edeceklerdir.

Dış düşmanlar: İŞİD mümkün olduğunca çok düşman yapmaktan gurur duyuyormuş gibi görünüyor. Bu saflık İŞİD'in sicilini parlatabilir ama aynı zamanda İŞİD'i son derece savunmasız da bırakıyor. İŞİD bir hava kuvvetleri pilotunu canlı canlı yakarak Ürdünlüleri kendinden soğuttu; büyük şehirlerde yaptığı bombalama eylemleri ile Türkleri öfkelendirdi; Paris, Brüksel ve diğer kentlerde gerçekleştirdiği şiddet eylemleri Batının büyük çoğunluğunda (hatta buralarda yaşayan İslamcılar da dahil olmak üzere) İŞİD'in 1 nolu düşman haline gelmesine neden oldu; antik çağlardan kalan yapıları yıkarak, zehirli gaz kullanarak ve kafa kesmeleri videoya çekerek herkesi kendinden uzaklaştırdı. Tek müttefikleri olarak Nijerya'daki Boko Haram gibi aynı kafa yapısına sahip gruplar kaldı.

Sonuç olarak, İŞİD benzersiz bir şekilde herkes tarafından lanetleniyor. Örneğin, Aralık 2015'de düzenlenen daha önce benzeri görülmemiş bir toplantıda BM Güvenlik Konseyi oybirliği ile İŞİD üzerinde geniş kapsamlı ekonomik yaptırımlar uygulamaya karar verdi. Diğer yandan, son zamanlarda yapılmış büyük çaplı bir anket 18 ila 24 yaş arasındaki Arapça konuşan gençlerin yarısının işsizlik, İsrail veya İran'dan ziyade İŞİD'i "Orta Doğu'nun karşı karşıya kaldığı en büyük engel" olarak gördüğü bulgusuna ulaştı.

Totalde, İŞİD ekonomik güç ve toprak yanında personelini de kaybediyor (bir ABD kaynağına göre 25,000 İŞİD üyesi öldürüldü). Kaçanlar diğer İŞİD üyelerinin iletişim bilgilerinin olduğu dosyaları açığa çıkarıyorlar. Kürtler ve Bağdat tarafından desteklenen pek çok ülkenin hava kuvvetleri tarafından gerçekleştirilen bombalı saldırılar özellikle finansal anlamda İŞİD'e zarar veriyor. 2015 yılında İŞİD Suriye'deki topraklarının yüzde 20'sine ve Irak'taki topraklarının yüze 40'ına denk gelen Baci, Kobani, Sincar ve Tikrit'i kaybetti. Bu kayıplar Ramadi ve Palmira'nında kontrolünden çıkmasıyla 2016'da da devam etti. Mısırlı analist Abdel-Moneim Said İŞİD'in bugünlerini Nazi Reich'in çaresiz ve ölüme mahkum olduğu son yıllarıyla karşılaştırıyor.

Ancak, İŞİD Suriye ve Irak'ta çökse bile başka yerlerde yaşamaya devam edecek. Öncelikle Libya'daki belki de Nijerya, Somali, Afganistan ve öteki ülkelerdeki halef devletlerde yaşayacak. İkincisi de, ortaçağın Müslümanların üstünlüğü fikrinin bir konsepti olan ve modern hayat üzerinde kötü etkilere sahip halifelik fikri.

Bu nedenle, kendimizi İŞİD'in tamamen bittiği konusunda kandırmadan merkezi Suriye'nin Rakka kentinde bulunan İslam Devletinin yaklaşan ölümünü hızlandırıp kutlayalım. Maalesef ki, İŞİD'i bitirmek tüm İslamcı hareketi yenmeyi ve önemsizleştirmeyi gerektirir. Bu da uzun yıllar sonra olabilir.