TEL AVİV – İsrailliler İsrail'in zaferi ve Filistin'in yenilgisi fikrine nasıl bakıyorlar?
Hükümetleri kıpırdayamaz hale getiren, dikkatlerini tekel altına alan ve 50 yıldan beri süre gelen kazan-kazan "barış için toprak" varsayımından çok farklı radikal bir fikir. Bu eski anlayış Filistinliler ve İsraillileri bir odada bir araya getirmenin onların farklılıklarını çözmelerini sağlayacağını düşünüyor. Oslo Anlaşmalarının 25.nci yıldönümünün eşiğinde bu fikrin ne kadar iyi çalıştığını biliyoruz: İsrail gerçek toprak verdi, Filistinliler ise onları düzmece barış vaatleriyle ödüllendirdi.
Gerçekten de, Orta Doğu Forumu tarafından yaptırılan ve Simit Danışmanlıktan Raffi Smith tarafından uygulanan bir ankete göre, İsrailli Yahudilerin yüzde 33'ü (bu rakamın yarısı kadarı mevcut hükümete oy verdi) hala barış için toprak fikrine ve aynı küçük sayıda insan hala Oslo'ya nanıyor. Yani eski anlayışlar sadece başarısız olmadı aynı zamanda popüler de değiller. Şimdi, bu fikirlerin yerini ne alıyor?
Bir alternatif Orta Doğu Forumu'nun ortaya koyduğu ve anketlerde iyi oranlar elde eden zafer girişimidir. "Bir barış anlaşmasına ancak Filistinliler İsrail ile girdikleri savaşı kaybettiklerini anladıklarında ulaşmak mümkün olacak" önermesine katılıp katılmadıkları sorulduğunda, yüzde 58 katılıyorum dedi. Bu tam anlamıyla bir devrim potansiyeline sahip.
Daha derine inildiğinde benzer şekilde bir yüzde 58 "İsrail'in Filistinliler karşısında edindiği pek çok zafere rağmen Filistinlilerin çoğu hala Yahudi İsrail devletini ortan kaldırmaya inanıyor" önermesinde hem fikirler. Yüzde 65 "Şu ana kadar olan askeri çatışmaların hiçbiri İsrail'e bir zafer ya da kararlı sonuç vermediği ve bu yüzden İsrail-Filistin çatışmasının devam ettiği" öngörüsünü kabul ediyorlar. Hatta daha büyük bir kitle, yüzde 70, "İsrail'in müzakerelere devam etmesinden önce Filistin Yönetimi'nin İsrail'i Yahudi devleti olarak tanımasının gerekli" olduğunu düşünüyor.
Bir dahaki sefere Hamas Gazze'den ve Hizbullah Lübnan'dan saldırdığında yüze 77'i, "İsrail Savunma Kuvvetlerinin zaferine izin verilmesine" hazır, yani İsrail askeri operasyonlarının diğer taraf kaybettiğini kabul edene kadar devam etmesini istiyorlar. (İsrail Savunma Kuvvetleri'nin mevcut politikası diğer taraf ateşkes anlaşmasını kabul eder etmez çatışmayı sonlandırmadır.)
İsrail'in maddi çıkarlarından ("toprak") vazgeçmesinin karşılığında düzmece ("barış") vaatleri aldığı çeyrek asırlık dengesiz müzakerelerden sonra, bu anket rakamları İsrail'deki gerçek ve cesaret açlığını doğruluyor. Nüfusun neredeyse üçte ikisi çatışmanın başarısız olmuş müzakerelerden vazgeçip yerine Filistinlilere davalarının umutsuz olduğunu göstererek sona erebileceği sonucuna varmış durumda.
Ancak, İsrail liderleri bu öneriyi ileri sürme konusunda çekingenler çünkü Carter'dan Obama'ya kadar tüm Amerikan başkanları itibarını yitirmiş ama kulağa hoş gelen tarafsız barış-için-toprak formülünde ısrar ederek onları bu cesur adımları atmaktan vazgeçirdiler. Ve resme Donald Trump girdi. Orta Doğu Forumu anketi onun hakkında sorular sordu ve Smith'in seçtiği Yahudi İsrailli örneklerin yüzde 59'u onu "kesinlikle bugüne kadarki ABD başkanları arasındaki en İsrail yanlısı başkan" olarak tanımlıyorlar.
Okurların farkında olabileceği gibi, Trump'ın hareket gücünü İsrail'in küçük bir parçası olduğu Tahran karşıtı projeden aldığını gördüğümden bu kararla ilgili şüphelerim var. Ancak İsrail Zaferi başkana Siyonist güvenirliliğini kanıtlamak için eşsiz bir fırsat sunuyor; eğer zahmetli ve zararlı bir çatışmanın geride bırakılıp hem İsrail'in hem de Filistin ilerleme ihtiyacını karşılamak için İsrail'in zafer kazanmasına izin verirse tüm tarafların sonunda ona bolca teşekkür edeceği büyük ve yapıcı bir değişimi gerçekleştirmiş olacak.
Sayın Pipes (DanielPipes.org,@DanielPipes) Orta Doğu Forumu başkanıdır. © 2018 Daniel Pipes. Tüm hakları saklıdır.
