17 Aralık 2010'da, kendisini kurban etmesi anlaşılamayan Tunus'lu Muhammed Buazizi, Ortadoğu'da bir yandan bir yana henüz yatıştırılamayan siyasal bir ateş fırtınası başlattı. Anlatılan öyküsü önceleri bazı hatalar barındırıyordu, şimdi ise gerçeklerle mirası daha çok yerleşti, bölgesel ayaklanmaların nasıl başladığını anlamak için, kendisini gözden geçirmek faydalı olacaktır.
 Muhammed Buazizi, tarihi figür. |
(Takip eden söylenti pek çok kaynakta ve özellikle Washington Post'tan Marc Fisher'de sürüklemektedir, Tunus'ta, bir meyve satıcısı Arap dünyasına devrim dalgası salmaktadır.)
Sidi Buzid, Tunus'un merkezinde 40,000 nüfuslu bir kasabadır ve ayırt edici bir özelliği yoktur. (II.Dünya Savaşı'nda Alman ve ABD kuvvetlerinin savaş alanı olarak Sidi Buzid Savaşı'na ismini vermiştir.), ihtimali olmayan bir buluşmanın draması olmuştur.
 Sidi Buzid, sapa yer. |
Tunus'ta Zeynel Abidin Bin Ali dönemi boyunca, polis sivillerin üzerinde efendilik tasladı. Özellikle, Muhammed Buazizi'nin meyve sattığı ürün pazarını ele aldılar, Fisher'in renkli tanımında, "kendi kişisel piknikleri için, torbalar dolusu meyveyi para vermeden alıyorlardı. Polisler görünen zevklerini satıcıları kendilerine bağımlı kılarak, birini diğerine aşağılayarak, para cezası vererek almaktaydı. Terazilere el koymakta hatta satıcılara, çalınan meyveleri polis araçlarına taşımalarını emretmekteydiler."
26 yaşında, evlenmemiş, sekiz kişilik babasız bir ailenin geçimini sağlayan Buazizi, bu saldırılardan zarar gördü. 17 Aralık'ta kaçınılmaz olarak, tahtadan yapılmış, ruhsatsız meyve tezgahını saat sabah 10'da pazara doğru sürdü. İki polis memuru yolun üzerindeydi- birisi Fadiye Hamdi, kadın ve 36 yaşındaydı ve 11 yıllık kıdemi vardı- kendilerine Buazizi'nin meyveleri için yardımcı oldular.
 Memur Fadiye Hamdi, Buazizi'yi kışkırttı. |
Buazizi'nin amcası onun adına müdahale etti, memurların terketmelerini istedi. Amca daha sonra polis şefine gitti ve memurların Buazizi'yi terketmelerini talep etti. Şef kabul etti, Hamdi'yi içeriye çağırdı, azarladı ve genç adamı taciz etmemesi talimatını verdi.
Memur Hamdi, çileden çıktı, meyve pazarına Buazizi için gitti. Kendisinden bir sepet elma aldı ve arabasına koydu. Ve daha çok meyve için döndü, Buazizi kendisini engellemeye çalıştı ancak Buazizi'nin yan tezgahında çalışan Ala el Din el Bedri'ye göre, "memur Muhammed'i itti ve sopayla vurdu."
Şimdi hiddetle bir şekilde Hamdi, Buazizi'nin tezgahına vardı ve Buazizi yeniden müdahale etti, Hamdi ve diğer iki memur Buazizi'yi yere attı. Tezgahından daha çok ürün aldılar.
Buazizi ağladı ve yalvardı. "Bunu neden bana yapıyorsunuz? Ben basit bir kişiyim ve sadece çalışmak istiyorum". Sonra, 50 kadar insan pazarda durumu izledi, Ortadoğu'da alevlenen eylemi başlattılar. Hamdi, Buazizi'nin yüzüne tokat attı.
Gururu kırılan Buazizi Sidi Buzid kent merkezine, şikayet etmek için bir yetkili aramaya gitti. Kendisine hayır denildi: Herkes toplantıda. Evine git, Unut. Daha kötüsü olabilir, ne var ki, satıcı arkadaşlarına gittiğinde, adaletsizlik ve yolsuzluğu protesto etmek için kendini yakma niyetini bildirdi. Sözü gerçek oldu, sabah 11:30'da üzerini yanıcı bir sıvıya daldırarak, kendisini kibritle yaktı ve alevlenerek infilak etti.
 Buazizi kendisini yaktı. |
Kendisini çalışmayan bir yangın söndürücüyle kurtarma girişimleri başarısız oldu. Polise bir çağrı yapıldı, yanıt alınmadı. Sonunda, birbuçuk saat sonra, bir ambulans ulaştı. Buazizi başlangıçta ateşten bir gömlekle sağ kalmıştı ve kaçınılmaz olarak Tunus şehri yakınlarında bir hastaneye nakledildi.
Sidi Buzid'de ayaklanma takip etti; videolar ele geçirildi ve Facebook'a yüklendi, gelecekteki yerel ve ulusal kargaşayı harekete geçirdi. Memur Hamdi tutuklandı. Başkan Bin Ali ağır bir şekilde yanan Buazizi'yi 28 Aralık'ta hastanede ziyaret etti ve ailesini başkanlık ofisinde ağırladı.
 Başkan Bin Ali kendisini, hastanede Buazizi'yi ziyaret etmeye, mecbur hissetti. |
Buazizi yanıklarıyla 4 Ocak'ta vefat etti. Cenazesi Sidi Buzid'de etkili, dev gibi, 5000 kişinin "Elveda Muhammed, intikamını alacağız. Bugün senin için ağlıyoruz, senin ölümüne sebep olanları ağlatacağız". diye zikir yaptığı törenle kaldırıldı. Mezarı, ziyaret edilen bir türbeye döndü.
 Buazizi'nin anısı yaşıyor. |
Gerçekten de, Muhammed Buazizi'nin intikamı hakkıyla alındı. Umutsuz eylemi (Tunus ve Mısır'da) iki tiranın devrilmesine neden oldu, (Libya ve Yemen'de) iki iç savaşa zemin hazırladı ve (Bahreyn ve Suriye'de) iki hükümetin istikrarını bozdu. Internet kendisini tarihi bir figür yaptı.
