Bütün Batı'da Müslümanlar yeni ve iddialı taleplerde bulunuyorlar ve bazı durumlarda Avrupa ve Kuzey Amerika'nın yaşam tarzının temellerini zorluyorlar. Buna nasıl bir tepki vermek gerekiyor?
Bu durumda genel kural şudur: Herkes için var olan tüm hakları sun – ama özel ayrıcalık taleplerini geri çevir.
Örnek olarak Kanada'da mevcut olan iki tartışmayı ele alın. Birincisi Ontario'da gönüllü Şeriat (İslam hukuku) mahkemelerinin kurulmasıyla ilgili. Bu fikir Amerikan-İslam İlişkileri Konseyi Kanada ve Kanada İslam Kongresi gibi bilindik İslamcı gruplar tarafından desteklenmekte. Buna en önde gönüllülük bazında olmasına rağmen İslami mahkemelerin kadınların haklarını bastırmak için kullanacağından korkan Homa Arjomand liderliğindeki Müslüman kadın grupları karşı çıkıyorlar.
Bir ortaçağ hukuk müessesi olan Şeriat'ın bugün kamu hayatında herhangi bir şekilde rolü olmasına karşıyım, ancak kadınlar gerçekten mecbur bırakılmadığı (bunu sağlamak için bir kamu denetçisi pozisyonu yaratın?) ve İslami kararlar Kanada'nın Haklar ve Özgürlükler Şartı'na bağlı kaldığı sürece diğer Kanadalılara olduğu gibi, Müslümanlara özel arabuluculuğa dönme hakkını tanımayı reddetmenin bir nedenini göremiyorum.
Öte yandan, Müslümanların Montreal'deki McGill Üniversitesi'nde özel bir ibadethane istemeleri çok kötü ve kabul edilemez. Laik bir kurum olarak üniversite prensipte kampüslerde hiçbir dini gruba ibadet için kalıcı bir yer sağlamamaktadır. Bu evrensel kurala rağmen Wahhabi lobisinin bir parçası olan Müslüman Öğrenci Derneği böyle bir yer konusunda ısrar etmekte hatta karşı gelindiği takdirde insan hakları ihlali başvurusu yapmakla tehdit etmektedir. McGill bu talep karşısında sağlam durmalıdır.
Buradaki temel ayrım Müslümanların arzularının var olan bir çerçeveye sığıp sığmadığıdır. Sığdıkları yerlerde şu gibi durumlarda istekleri karşılanabilir:
- Okulların ve üniversitelerin dini bayramlarda kapatılması.
- New Jersey'de erkek çalışanların sakal bırakmasına izin verilmesi.
- Tennessee'de İslami bir mezarlığın oluşturulması.
Diğer azınlık dinlerinin takipçileri tatil alabilir, sakal bırakabilir ya da ölülerini özel mezarlıklarda gömerken – Müslümanlar neden yapamasın?
Buna karşılık, İslam ve Müslümanlara özel ayrıcalıklar şu gibi durumlarda kabul edilemezdir:
- Amerika'da sadece Müslümanlara özel devlet destekli bir danışma kurulunun kurulması.
- Amerika ve İngiltere'de sadece Müslümanlara özel yaşam alanlarına ve etkinliklere izin verme.
- Fransa'da olduğu gibi, belediyeye ait bir havuzu sadece kadınların kullanımına ayırma.
- İngiltere'de Hinduların ve Yahudilerin bir İslamcı ile ilgili davayı izlemelerine izin vermeme.
- Hamtramck Michigan'da ezanı yayınlamak için gürültü yasalarını değiştirme.
- New York eyaletinde daha önce hiç duyulmamış bir hak olan mahkumların elbiselerini çıkararak aranmasına izin vermeme.
- Amerika'da vergi mükellefleri tarafından finanse edilen okulların ve radyo-televizyon araçlarının gayrimüslimlerin dinlerini değiştirmeleri için kullanılmasına izin verme.
- New Jersey'de vergi mükellefleri tarafından finanse edilen okullarda öğrencilerin boş sınıfları namaz kılmak için kullanmalarına izin verme.
- Avusturalya'da İslam'ın "dini olarak kötülenmesini" yasadışı sayma.
- Kanada'da bir İslamcının mahkeme kararıyla zorla kabul ettirilen İslam karıştı fikirlerini cezalandırma.
- Ailelerin Irak'ta görev yapan Amerikalı askerlerine domuz ya da domuz ürünleri göndermelerini yasaklama.
- Suudi Arabistan'daki kadın Amerikan askerlerinin Amerikan hükümeti tarafından verilmiş abaya ya da çarşaf giymesini zorunlu kılma.
- "Rüşdi kurallarını" uygulama—ya da Müslümanların İslam ve Müslümanların eleştirilmesini engellemesine izin verme.
Her bir durumda ana hat Müslümanların var olan düzene uyup uymayacakları ya da onu yeniden oluşturup oluşturmayacakları arzusudur. Sistemin içinde çalışmada sorun yok ama sistemi ele geçirme isteği sorun. Amerikan deyimiyle, Müslümanlar Anayasa'da belirlenen çerçeveyi değiştirmek değil kabul etmek zorundadırlar.
Bu yaklaşım Müslümanların taleplerinin soyut temellere göre değil daha önceki eylemlere ve mevcut uygulamalara göre değerlendirilmesi gerektiğini gösterir. Bağlam çok önemlidir.
Bu nedenle Fransa'da Alsace bölge konseyinin Strazburg Ulu Camii'ni inşa edilmesine yardım etmek için 424,000 Avro vermesinde aynı konsey Strazburg katedralinin renovasyonu için 325,000 Avro (ya da total miktarın yüzde 15'i) vermeye karar verdiği ya da aynı miktarda yardımı şehrin Büyük Sinagoguna yapılan çalışmalara da sağladığı için sorun yoktur. Ancak, Alsace dışında (tarihi nedenlerden dolayı Fransa'nın geri kalanı gibi ayni laik düzenlemelere tabi değil) Fransa hükümetinin cami inşasını ödemeyi düşünmesi tamamıyla farklı bir durumdur. Ayrıca Massachusette eyaletinin Boston şehrindeki bir toprak parçasını İslami bir kompleks için piyasa değeri altında satması o şehirdeki diğer dini gruplar için hiç duyulmamış bir faydadır.
Batılı hükümetler ve diğer kurumlar acil olarak Müslümanlara pek çok dini gruptan biri olarak kabul edilmeleri gerektiğinin ve egemen olma isteklerinin başarısız olacağının sinyallerini vermesi gerekiyor. Bu amaçla hükümetlerin Müslümanlar için hangi ayrıcalıkların ve neden kabul edilebilir olduğunu belirten ilkeli ve tutarlı politikalar çıkarmaları gerekmektedir.
Dipnot 1: Yukarıdaki argümanın bir özeti:
- Müslümanlar diğer vatandaşlarla aynı hak ve sorumluluklara sahiptir.
- Sistem temel taraflarını Müslümanlar için değiştirmemelidir.
- Bununla beraber, Müslümanlara sistem içinde makul bir konfor sunulmalıdır.
Dipnot 2: Neyin kabul edilebilir neyin edilemez olduğu konusunda yukarıdaki tartışma ile ilgili biraz daha detay:
- Devletin Katolik rahipler ve diğer dini personel için maaş ödemesi halinde Belçikalı ya da İspanyol vergi mükelleflerinin kendi ülkelerindeki imamların maaşlarını ödemeleri sorun değil. Ancak İngiliz vergi mükelleflerinin de aynı şeyi yapmasını önermek, genel uygulamaya aykırı olduğu düşünüldüğünde kabul edilebilir değil.
- Fransız okullarında türban giymek kabul edilebilir olmalı çünkü geleneklere aykırı düşmüyor (öğrenciler Katolik haçı, Yahudi takkesi ve hatta Sih hançeri giyiyorlar). Ancak pasaport fotoğrafları için türban giymekte ısrar etmek Fransız geleneklerinden ayrılıyor ve kabul edilemez.
Dipnot 3: İslam ve Müslümanlar için olan kabul edilemez özel ayrıcalıklara diğer örnekler:
- Vancouver'ın sigara karşıtı düzenlemelerinden nargile salonlarının muaf tutulmasına izin verilmesi.
- Müslümanlara Philadelphia'daki Penn Presbiteryen Tıp Merkezi'ndeki bir dua odasını devralmasına izin verilmesi.
